Phân
tích đọan thơ sau đây trong đọan trích “Đất nước” của Nguyễn Khoa Điềm :
“ Trong anh và em hôm nay,
………………………………
Làm nên Đất Nước muôn đời”.
Hướng dẫn làm bài
I/ Mở bài:
-
Nguyễn Khoa Điềm (1943) thuộc thế hệ nhà thơ chống Mỹ cứu nước.Đất nước, nhân
dân, cách mạng luôn là nguồn cảm hứng phong phú của thơ ông.
-
“Đất nước”là một đọan trích thuộc chương V trong bản trường ca “Mặt đường khát
vọng” của Nguyễn Khoa Điềm, sáng tác năm 1971, tại chiến trường Bình Trị Thiên.
-
Đọan thơ sau đây là những lời nhắn
nhủ tâm tình về sự gắn bó và trách nhiệm của mỗi người với đất nước :
“ Trong anh và em hôm nay,
Đều có một phần Đất Nước
………………………………
Làm nên Đất Nước muôn đời”.
II/
Thân bài :
- Thật vậy, sau những cảm nhận
mới mẻ và sâu sắc của nhà thơ về đất nước qua những phương diện không gian- địa
lý,thời gian- lịch sử,phong tục- văn hóa …, Nguyễn Khoa Điềm đã đi đến khẳng
định :
“ Trong anh và em hôm nay,
Đều có một phần Đất Nước”.
+ .Đây là một sự thực mà mỗi
người Việt Nam ai cũng đều cảm thấy.Đất
nước đã hóa thân vào mỗi con người, bởi chúng ta đều là con Rồng, cháu
Tiên, đều sinh ra và lớn lên trên đất nước này.Mỗi người Việt Nam đều đã và đang
thừa hưởng những giá trị vật chất, tinh thần của đất nước thành máu thịt, tâm
hồn, nếp cảm,nếp nghĩ và cách sống của mình.
- Từ việc khẳng định: đất nước hóa
thân và kết tinh trong cuộc sống của mỗi người,nhà thơ tiếp tục nói về mối quan hệ gắn bó sâu sắc của mỗi người
với đất nước bằng những dòng thơ giàu chất chính luận :
“Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước
trong chúng ta hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi
người
Đất Nước vẹn tròn, to lớn”.
- .Với những cảm nhận tinh tế, mới mẻ về sự hòa quyện giữa cái riêng
và cái chung, giữa tình yêu và niềm tin, đồng thời kết hợp sử dụng các tính từ
“hài hòa, nồng thắm”; “vẹn tròn, to lớn”
đi liền nhau; đặc biệt là kiểu câu cấu tạo theo hai cặp đối xứng về ngôn từ (“Khi /Khi; Đất Nước / Đất
Nước),nhà thơ muốn gửi đến cho người đọc bức thông điệp: đất nước là sự thống nhất hài hòa giữa
tình yêu đôi lứa với tình yêu Tổ quốc, giữa cá nhân với cộng đồng.
-Không chỉ khẳng định mối
quan hệ gắn bó giữa Đất nước và nhân dân, giữa tình yêu cá nhân với tình yêu
lớn của đất nước; nhà thơ
còn thể hiện niềm tin mãnh liệt vào
tương lai tươi sáng của đất nước :
“Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ
mộng”.
à Có thể nói, ba dòng thơ đã mở ra một
tầng ý nghĩa mới, đó là niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng của đất
nước.Thế hệ sau “con ta lớn lên sẽ mang
Đất Nước đi xa- Đến những tháng ngày mơ mộng”.Đất nước sẽ đẹp hơn, những
tháng ngày mơ mộng ở hiện tại sẽ trở thành hiện thực ở ngày mai.
- Khi đã hiểu hết ý nghĩa thiêng liêng của đất nước, nhà thơ muốn nhắn
gửi với mọi người :
“ Em ơi em Đất nước
là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng
hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời…”
=> Bằng giọng văn trữ tình kết hợp với chính luận; bằng cách sử dụng
câu cầu khiến, điệp ngữ “phải biết - phải
biết” nhắc lại hai lần cùng các động từ mạnh “gắn bó, san sẻ, hóa thân” …nhà thơ như nhắn nhủ mình, nhưng cũng là
nhắn nhủ với mọi người ( nhất là thế
hệ trẻ) về trách nhiệm thiêng liêng của mình với đất nước. Cái hay là
lời nhắn nhủ mang tính chính luận nhưng lại không giáo huấn mà vẫn rất trữ
tình, tha thiết như lời tự dặn mình - dặn người của nhà thơ.
III/ Kết bài:
-
Tóm lại, đây là một
trong những đọan thơ hay và sâu sắc trong “Đất Nước” của Nguyễn Khoa Điềm .Bởi
lẽ, qua đọan thơ, nhà thơ đã giúp cho chúng ta hiểu hơn về sự gắn bó giữa mỗi
người với đất nước.Từ đó, ý thức hơn về trách nhiệm của mỗi người với đất nước
quê hương.
-
Đồng thời, đọan thơ cũng giúp ta thấy được vẻ đẹp trong phong cách thơ trữ
tình- chính luận của nhà thơ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét