HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN – LỚP
12
Phần
|
Câu
|
Nội dung
|
Điểm
|
I
|
ĐỌC HIỂU
|
3,0
|
|
1
|
Đoạn thơ được viết theo thể thơ
bốn chữ.
|
0,25
|
|
2
|
Hiệu quả nghệ thuật của điệp từ có: Nhấn mạnh "hạt gạo" là
sản phẩm được làm ra bởi các yếu tố tự nhiên và công sức lao động của con
người.
|
0,5
|
|
3
|
Tác dụng của phép so sánh: Cụ thể
hóa, nhấn mạnh sự nóng bức của "những trưa tháng sáu".
|
0,5
|
|
4
|
Hình ảnh đối lập: Cua ngoi lên bờ - Mẹ em xuống cấy (0,25 điểm)
Tác dụng: Nhấn mạnh sự cực nhọc, vất
vả của người nông dân trong công việc cày cấy. (0,5 điểm )
|
0,75
|
|
5
|
Thí sinh có thể có cách trình bày
khác nhau nhưng phải thể hiện được thái độ kính trọng và biết ơn những người
đã làm ra hạt gạo.
|
1,0
|
|
II
|
LÀM VĂN
|
||
1
|
Viết bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ về vấn đề : Tương lai của bạn phụ thuộc vào nhiều thứ,
nhưng chủ yếu vẫn phụ thuộc vào bạn.
|
3,0
|
|
*
Yêu cầu chung
-
Học sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để viết bài văn nghị
luận xã hội. Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; lập luận
thuyết phục, diễn đạt mạch lạc; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ,
đặt câu.
-
Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau; có thể bày tỏ
quan điểm, suy nghĩ riêng nhưng phải có lí lẽ, căn cứ xác đáng, phù
hợp chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
|
|||
*
Yêu cầu cụ thể
a.
Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận:
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài biết dẫn dắt
hợp lí và nêu được vấn đề; thân bài biết tổ chức thành nhiều
đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần
kết bài khái quát được vấn đề và thể hiện được nhận thức của
cá nhân.
|
0.25
|
||
b.
Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
Tương lai của bạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố,
điều kiện khác nhau, nhưng chủ yếu vẫn phụ thuộc vào bạn.
|
0.5
|
||
c.
Chia vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm phù hợp; vận dụng
tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn
chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
|
|||
c.1. Giải thích: Tương lai
của mỗi người phụ thuộc vào nhiều thứ tức là những yếu tố khách quan có ảnh
hưởng, tác động, nhưng chủ yếu vẫn phụ thuộc vào bản thân, tức là yếu tố chủ
quan.
c.2. Bàn luận, mở rộng vấn
đề và dùng tư liệu thực tế trong đời sống để chứng minh
- Làm rõ nội hàm của các mệnh đề sau đây:
+ "Tương lai của bạn phụ thuộc vào nhiều
thứ...". Đó là những điều kiện khách quan như: điều kiện hoàn cảnh
gia đình, môi trường xã hội, kể cả những may rủi ngẫu nhiên của cuộc sống…
+ "... nhưng chủ yếu vẫn phụ thuộc vào
bạn". Đó là những điều kiện chủ quan như: Vốn tri thức, năng lực
giải quyết vấn đề, trí thông minh, sức khỏe, phẩm chất đạo đức, ý chí, nghị
lực, khát vọng…
- Từ sự bàn luận trên, cần khẳng định rõ yếu tố
chủ quan là yếu tố có tính quyết định đến tương lai của mỗi người. Tương lai
của mỗi người có trở nên tốt đep hay không chủ yếu do chính bản thân mình.
- Khẳng định ý kiến trên là đúng đắn, có ý nghĩa
tích cực đối với mỗi người trong quá trình phấn đấu cho tương lai của mình.
- Có thái độ ca ngợi những
tấm gương nỗ lực vượt khó trong quá trình phấn đấu cho tương lai và phê phán
lối sống trông chờ may rủi, ỷ lại, thiếu nỗ lực, thiếu ý chí phấn đấu...
c.3. Rút ra bài học nhận
thức và hành động cho bản thân.
|
0.25
1.0
0,5
|
||
d.
Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ
sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận nhưng phải phù hợp với chuẩn mực
đạo đức và pháp luật.
|
0,25
|
||
e.
Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu
|
0,25
|
||
2
|
Phân tích
tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đoạn văn đã cho trích trong tác
phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài.
|
4.0
|
|
*
Yêu cầu chung:
-
Học sinh biết vận dụng kiến thức và kĩ năng để viết bài văn nghị
luận văn học; bài viết phải có bố cục rõ ràng; thể hiện năng lực
cảm thụ tốt; lập luận thuyết phục, diễn đạt mạch lạc, không mắc
lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
|
|||
*
Yêu cầu cụ thể:
|
|||
a.
Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận:
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài biết dẫn dắt
hợp lí và nêu được vấn đề; thân bài biết tổ chức thành nhiều
đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần
kết bài khái quát được vấn đề và liên hệ thực tế.
|
0,25
|
||
b.
Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đêm cứu A Phủ.
|
0,5
|
||
c.
Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm
nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt
chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng
|
|||
Học sinh có thể có cách trình bày
khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau:
|
|||
-
Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích và nhân vật Mị
-
Phân tích diễn biến tâm trạng, tâm lí và hành động của nhân vật Mị trong đoạn
trích:
+
Tâm trạng: Đồng cảm, xót thương cho hoàn cảnh bi đát của A Phủ. Không chỉ
thương người và tự thương mình, Mị đồng thời nhận ra sự độc ác của cha con
thống lí Pá Tra...
+
Hành động: Cứu thoát A Phủ và tự giải thoát cuộc đời mình.
+
Cho thấy mối quan hệ giữa tâm trạng và hành động của nhân vật: Chính những
tâm trạng kia là khởi nguồn, tạo nên sức mạnh cho hành động mạnh mẽ, quyết
liệt của Mị...
-
Nghệ thuật miêu tả tâm trạng và hành động của nhân vật của tác giả: Cách miêu
tả diễn biến tâm trạng, tâm lí nhân vật Mị một cách tinh tế, tự nhiên... dẫn
đến hành động rất hợp lí. Vì thế, sự thay đổi số phận nhân vật có sức thuyết
phục cao.
|
0,5
1,5
0,5
|
||
d.
Sáng tạo: Có cách diễn đạt
sáng taọ ( viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu
cảm, …); văn viết giàu cảm xúc; thể hiện khả năng cảm thụ văn học
tốt ; có quan điểm và thái độ riêng sâu sắc nhưng không trái với
chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
|
0,5
|
||
e.
Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu
|
0,25
|
||
Hết
