THƠ THỜI SINH VIÊN

 

Chiều nay không có em

Thành phố như nín thở

Trái tim như ngừng đập

Lòng người như muốn khóc

 

Em có biết tại sao?

Vì anh yêu em lắm

Yêu cuồng dại si mê

Yêu như chưa bao giờ.

 

Em là hoa hồng thắm

Tô hồng mảnh đời anh

Em là linh hồn chúa

Trong trắng và đáng yêu.

 

Em ơi giờ ở đâu ?

Hãy nghe lời anh nói

Tim anh như chuông vọng

Gọi em về bên anh.

 

Anh vẫn đang chờ em

Hai trái tim đồng điệu

Hòa khúc nhạc ân tình

Mãi mãi suốt đời anh.

BÀI THƠ CHƯA ĐẶT TÊN

 

Bạn bè lâu gặp lại

Vui mừng khôn tả xiết

Nên không thốt thành lời

Bạn ơi bạn có hiểu?

 

Gặp bạn vui đến nỗi

Chỉ biết nhìn nhau cười

Lâu thật lâu mới nói

Chỉ vài tiếng mà thôi!

 

Còn bạn tôi đã hiểu

Gặp nhau bạn đã nhắc

Lời nhật ký ngày nào

Tôi chỉ mũm mỉm cười.

 

Chẳng phải tôi vô tình

Vui cũng không kém bạn

Bạn chớ trách lòng mình

Ta là bạn của nhau.

(Viết lúc còn sinh viên, khi gặp lại một người bạn thời trung học, tại thành phố HCM)

BÀI THƠ "MỘT NGÀY Ở THÀNH PHỐ"

 

MỘT NGÀY Ở THÀNH PHỐ

( Viết 15/5/2000)

Một ngày ở thành phố

Bao câu hỏi hiện về

Trẻ em không đi học

Lang thang trên nẻo đường

Đi tìm chút tình thương.

 

Một ngày ở thành phố

Bao câu hỏi hiện về

Người già không nhà ở

Lê thân chốn vỉa hè

Bơ vơ giữa chợ người

Biết đâu là mái ấm.

 

Một ngày ở thành phố

Lòng mang nặng nỗi buồn

Nơi đô thị phồn hoa

Có mảnh đời bất hạnh

Rồi ngày mai về quê

Câu hỏi vấn vương theo…

BÀI THƠ "MÙA XUÂN VÀNG ÁO EM BAY" - MAI DUYÊN THANH

 

MÙA XUÂN VÀNG ÁO EM BAY

(Mai Duyên Thanh.

Thân tặng em Trần Văn Tâm, giáo sinh.

23/3/2000)

Yêu sao màu áo em vàng

Mềm như cánh bướm nhẹ nhàng bay bay

Không còn tuổi má hây hây

Cho tôi hôn nhẹ má gầy em yêu

Tóc em bụi phấn vương nhiều

Cho tôi làm ngọn gió chiều mơn man

Sân trường hoa điệp nở vàng,

Hoa rơi trải thảm lót đường em đi

Mùa xuân vừa mới trở về

Bên trang giáo án, mơ gì hả em?

Cho tôi làm ngọn lửa đèn,

Soi trong khóe mắt em nhìn tin yêu!

Đầu năm sương muối còn nhiều

Rồi đây nắng ấm bao nhiêu hẹn hò!

Cho tôi lứa tuổi học trò

Để nghe em giảng những giờ văn chương.

Tiếng em hoà tiếng quê hương

Buồn vui theo những chặng đường đấu tranh.

Ca dao nồng thắm nghĩa tình

Tôi xin tặng một câu dành cho em.

Lời ru nào của mẹ hiền

Ngọt thơm dòng sữa đưa con vào đời!

Tôi thèm nghe tiếng à ơi

Võng đưa kẽo kẹt của thời bé thơ

Tôi thèm nghe truyện ngày xưa

Tìm trong cổ tích ước mơ của đời

Nâng niu từng chút tình người

Dẫu trong gian khó vẫn ngời niềm tin

Mùa xuân vàng áo bên thềm

Yêu người gieo hạt, yêu thêm cuộc đời.

* Cô Mai Duyên Thanh, giáo viên Ngữ văn trường THPT Nguyễn Khuyến, Q10, TP HCM. Thật bất ngờ và vô cùng xúc động, trong ngày chia tay kết thúc đợt thực tập, cô đã tặng quà và bài thơ này cho giáo sinh thực tập. Thật trân quý tình cảm của cô dành cho em. Nhớ mãi thời gian tập sự ở trường này và mãi nhớ về cô...

QUẢ NGỌT CỦA CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM

 

QUẢ NGỌT CỦA CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM

 

Mới ra trường, một sinh viên sư phạm vừa nhận công tác, lòng nhiệt huyết bừng bừng vì có ngày cũng được áp dụng những kiến thức ở giảng đường đại học vào trong thực tiễn. Trong ánh mắt của người thầy trẻ, chẳng có gì khó đối với một người được đào tạo bài bản từ ngôi trường đại học danh tiếng như thế!

Tôi tự tin bước lên lớp trong ánh mắt tò mò vốn rất đáng yêu và nghịch ngơm của học sinh trung học - lứa tuổi tinh nghịch nhất của thời cắp sách đến trường. Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba “học trò” mà! Lần đầu tiên lên lớp, con tim hồi hộp trong lồng ngực tôi làm lộ ra cái vẻ ngường ngượng, tôi nhanh chóng trấn an cho con tim trở về bình tĩnh, giống như những giáo viên mới lên lớp, sau lời giới thiệu về bản thân, tôi đưa ra những quy định của riêng tôi mà tôi đã chuẩn bị sẵn từ mấy ngày trước. Một tiếng “ồ” ngạc nhiên đồng thanh của cả lớp vang lên như thể rất khó hiểu, khó chấp hành. Tôi rất bực mình việc học sinh vào lớp sau thầy, vì một lý do không chính đáng, ảnh hưởng đến việc học của lớp. Tôi rất nghiêm khắc với những quy định tôi đưa ra. Chính vì thế, các em dù đang ở chỗ nào trong khuôn viên trường cũng tranh thủ chạy vào lớp ngồi đúng chỗ mỗi khi có tiếng trống báo hiệu đến giờ học của tôi. Thời gian trôi qua, “thứ ba học trò” ấy cũng  chấp hành khá tốt, dễ dàng….

Thầy giáo trẻ cảm thấy hãnh diện vì học sinh lớp mình chủ nhiệm cũng bắt đầu vào nền nếp, quy cũ theo ý đồ giáo dục “Tiên học lễ, học hậu văn” của mình. Nhưng đâu phải công việc suông sẻ như thế và “chỉ thị” của thầy giáo trẻ lúc nào cũng được “học trò” chấp hành nghiêm chỉnh. Một hôm, thầy giáo ấy rất giận vì có đến ba nam sinh vào lớp sau thầy, mà nhất là trong cái lúc các em đứng lên chào. Đâu phải các bạn trong lớp chào các em đâu? Tại sao các em lại vào lớp trong lúc này?- tôi bắt đầu khó chịu và nhắc lại một lần nữa quy định của tôi.

Mình phải mời phụ huynh mới được. Sao những học trò này dám làm trái quy định của mình chứ. Ba thư mời được chuẩn bị gởi cho các em sau buổi học hôm đó. Hai trò lặng lẽ nhận thư mời trong ánh mắt rụt rè, còn một trò không thèm nhận thư mời. Thế là thế nào? Tình huống này mình phải làm sao? - tôi nghĩ. Sau khi nhờ tư vấn của thầy lãnh đạo, tôi cũng tìm cách gởi được lá thư này cho phụ huynh.

Hôm sau, một tình huống không ngờ nữa xảy ra, trước mặt phụ huynh và giáo viên chủ nhiệm, “trò” lại không biết hối lỗi dù phụ huynh và thầy giáo cố gắng hết lời.

Lần đầu tiên mới bước vào nghề, gặp phải đứa học trò ngoan cố không chịu hiểu như thế, tôi cảm thấy những cái lý thuyết trên giảng đường kia chưa đủ để giải quyết. Mình phải làm sao với đứa học trò này? Tôi bắt đầu tham khảo ý kiến của giáo viên có nhiều kinh nghiệm trong trường. Hay mình là giáo viên mới nên các em muốn thử thách mình? Chắc cũng có thể là vậy!

Một làn gió nhẹ thoảng qua, cái mát mẻ dìu dịu dễ chịu của tiết trời buổi sáng làm cho tâm hôn tôi như đang chìm đắm trong thế giới đẹp đẽ nào đó. Đang mơ hồ về một điều xa xăm, tôi bỗng giật mình: “Thưa thầy cho em xin lỗi”. Quá bất ngờ, tôi không đoán trước chuyện đó xảy ra. Mới hôm qua còn cương lắm mà, sao hôm nay lại như thế. Hai tay của em đang chìa cho tôi một phong bì thư. “Thầy về đọc đi ạ và mong thầy tha thứ cho em!”.

Một bức thư xin lỗi rất dài và em hứa sẽ không bao giờ tái phạm nữa. Một cảm giác dễ chịu cứ man mác trong lòng thầy giáo trẻ như cơn gió nhè nhẹ kia đang mang cái lành lạnh mới chớm của khúc giao mùa. Thì ra, mình làm điều đó không sai. Kể từ đó, trò và thầy càng thân thiết nhau hơn, em thường tìm đến tôi để chia sẻ tâm sự của em với tôi. Và em cũng là chiếc cầu nối làm cho hai bến bờ lớp học - thầy chủ nhiệm gần gũi nhau hơn. Kể từ đó, em không một lần tái phạm và còn đậu tốt nghiệp với điểm số khá cao. Mười năm trôi qua, em đã ra đời, có nghề nghiệp ổn định nhưng mỗi khi gặp lại, em đều nhắc đến kỉ niệm khó quên ấy. Một câu chuyện, mười năm qua đến bây giờ tôi mới kể nhưng nó mãi là bài học kỉ niệm trong công tác chủ nhiệm của tôi. Hãy ươm mầm những tâm hồn đẹp và hãy vun bón chúng bằng những điều hay lẽ phải, thì sớm hay muộn ta cũng thu hoạch những quả ngọt trĩu cành.

GIỚI THIỆU ĐẤT TRẢNG ANH HÙNG

 

XỨ TRẢNG ANH HÙNG

Trảng Bàng, vùng đất anh hùng, chào đón du khách với những địa danh lịch sử hào hùng. Nơi đây, di tích Rừng Rong vang vọng lời thề bất khuất của thế hệ cha anh, những chiến sĩ kiên cường sẵn sàng hi sinh vì đấtnước.

Tiếp nối hành trình, du khách sẽ đến vớiAn Thới địa đạo, một  minh chứng cho ý chí kiên cường của quân dân ta trong cuộc chiến tranh chống ngoại xâm. Cửa ngõ Bời Lời là nơi chứng kiến những trận đánh ác liệt, nhưng địa đạo vẫn kiên cường tồn tại, trở thành biểu tượng cho tinh thần bất khuất, bất diệt của dân tộc Việt Nam.

Rừng Khỉ, nơi đóng quân của Huyện ủy Trảng Bàng, mang trong mình dấu ấn lịch sử hào hùng của một vùng đất anh hùng. Từ đó, du khách có thể đến thăm Cơ quan Tỉnh ủy, Bời Lời chiến khu,điểm hẹn của những con người kiên cường, vững lòng vì độc lập tự do của dân tộc.

Trảng Bàng, vùng tam giác sắt, đã ghi danh vào sử sách bằng những chiến công hiển hách, là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

NẮNG TÂY NINH

 

Nắng Tây Ninh vốn dĩ không dịu dàng

Nên tà áo em bay bay tóc gió

Mùi hoa phượng chưa đến đã vội đi

Sặc sở mấy cũng nhạt nhòa chóng vánh

Một mai em đi xa lòng vẫn nhớ

Cỏ lau gầy chờ đợi đến ngàn năm

Giấc mơ hồng bay tận chốn cung tiên

Anh ở lại một nụ cười héo hắt.

Nắng Tây Ninh dẫu không thể dịu dàng

Cũng làm ngất ngây bao nhiêu nỗi nhớ

Lá xanh hơn, hoa cũng được thêm màu

Hãy như nắng đừng thay màu khi gió

Mãi một màu như vốn dĩ sinh ra.

TỰ CẢM THÁNG MƯỜI MỘT

 

Tháng mười một

Hoa học trò nở rộ trên cành cây học đường

Bướm trắng thướt tha tà áo tinh khôi

Em hồn nhiên trong từng nụ cười

Mắt nhão hoét những giọt sương cuối mùa

 

Tháng mười một

Trời se lạnh trên đóa hồng đỏ môi

Chợt giật mình khi nàng xuân gõ cửa

Nắng nhè nhẹ bước qua vòm cây mỏng

Trên bầu trời mây bớt trắng bay đi

 

Tháng mười một

Ký ức chẳng phai mờ

Ngày ra trường cũng tháng ấy em ơi

Đã hai mươi lần lái đò vượt sóng

Viên phấn nhỏ đủ vẽ hình núi sông

Có câu hát, lời ru của mẹ

Họa thành hình Đất Nước tôi yêu.

 

THAM LUẬN

THỰC TRẠNG, GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC

VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CHƯƠNG TRÌNH GDPT NĂM 2018

MÔN NGỮ VĂN TẠI TRƯỜNG THPT NGUYỄN TRÃI

 

Kính thưa thầy Ngô Tất Thanh, hiệu trưởng trường THPT Trần Quốc Toản

Kính thưa cô Nguyễn Thị Thúy Ba, hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Trãi

Kính thưa quý thầy giáo, cô giáo, cùng tất cả các thành viên của 2 trường TQT và NT.

Nhân dịp được giao lưu, học tập tại trường TQT, tôi xin bày tỏ lòng cám ơn đến BGH của 2 trường vì đã tạo cơ hội cho tôi được trao đổi, chia sẻ những thuận lợi, khó khăn và giải pháp thực hiện chương trình môn Ngữ văn tại trường NT.

Có thể nói, lần thay đổi SGK này, đối với bộ môn Ngữ văn là thay đổi ở nhiều phương diện:

-     Thứ nhất: Quan điểm xây dưng chương trình: Theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất >< Theo định hướng nội dung.

-     Thứ hai: Mục tiêu của chương trình: Là giúp học sinh làm chủ kiến thức phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kĩ năng đã học vào đời sống và có khả năng tự học suốt đời;

-     Thứ ba: Phương pháp dạy học: Giáo viên là phải chuyển mạnh từ vị trí là "người dạy" sang vị trí là người "tổ chức, kiểm tra, định hướng" hoạt động học của học sinh;

-     Thứ tư: Sách giáo khoa: Nội dung SGK đóng vai trò là "học liệu", không phải là nguồn kiến thức duy nhất nên có nhiều bộ SGK;

-     Thứ năm: Chương trình: Theo Chương trình "mở" không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp.,…

-     Thứ sáu: Vì chương trình soạn theo hướng mở nên kiểm tra, đánh giá cũng phải thay đổi. Đề kiểm tra cho theo hướng mở, không cho lại những văn bản mà giáo viên đã dạy trên lớp, mà phải cho kiểm tra những văn bản mới để học sinh tư duy, sáng tạo, vận dụng nhiều kiến thức, kĩ năng để làm bài; được thể hiện quan điểm của bản thân, biết phản biện tư duy cũ để tìm ra cái hay.

Năm học vừa qua là năm thứ 2 thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới. Qua 2 năm được cọ sát chương trình mới, bản thân nhận thấy bên cạnh những thuận lợi thì vẫn còn có những khó khăn.

-     Thuận lợi: Ban Giám hiệu nhà trường luôn quan tâm sát sao với việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo hoàn thành mục tiêu của chương trình. Cơ sở vật chất được trang bị khá hiện đại như tivi, máy chiếu, phòng thực hành,… thuận lợi trong việc ứng dụng CNTT và sử dụng các thiết bị dạy học. Giáo viên nhiệt tình, thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực và đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với tình hình mới. Học sinh ngày càng nhanh nhạy, năng động hơn trong việc tìm kiếm các thông tin cũng như là sử dụng thành thạo nhiều ứng dụng công nghệ hiện đại (quizz, ppt…)

-     Khó khăn: Một số ít giáo viên còn lúng túng trong việc dạy học theo hướng tiếp cận nội dung sang dạy học tiếp cận năng lực… Học sinh đã quen với chương trình cũ, quen lối lối tư duy cũ, và quen cách dạy cũ ở cấp 2 theo kiểu đọc - chép, học thuộc lòng để kiểm tra, thi cử. Các em chưa được rèn luyện đủ 4 kĩ năng đọc - viết - nói - nghe nên lên cấp 3, học chương trình mới, giáo viên chuyển từ phương pháp dạy học truyền thống sang phương pháp dạy học phát triển năng lực (ở môn Ngữ văn là năng lực giao tiếp, năng lực văn học) làm các em bỡ ngỡ. Đây là khó khăn lớn nhất trong việc đổi mới phương pháp, phải mất một học kì các em mới quen cách dạy mới của giáo viên.

Trước những thuận lợi và khó khăn đó, Tổ Ngữ văn chúng tôi đã đề ra giải pháp như sau:

1.    Đối với giáo viên

-     Tự giác tích cực tham gia tập huấn, hội thảo đầy đủ, nghiêm túc; không ngừng học tập, trau dồi nâng cao năng lực chuyên môn (thể hiện trong KHGD cá nhân). Thường xuyên trao đổi, rút kinh nghiệm sau các giờ dạy (hội giảng, thao giảng, chuyên đề, NCBH) để tìm ra phương pháp dạy tương đối phù hợp với tất cả học sinh của trường. (Trong 2 năm học vừa qua, vừa thực hiện 2 chương trình song song, tôi khuyến khích mỗi GV phải đăng kí HG có í nhất 1 tiết của CT mới è GV có cơ hội được dự giờ, được trao đổi và góp ý để hoàn thiện phương pháp mới)

-     Quán triệt đúng vai trò của người thầy: Người thầy là người đồng hành, dẫn dắt, định hướng học sinh trong quá trình học; giúp các em mạnh dạn, chủ động tiếp cận phương pháp học tập mới nhằm phát huy phẩm chất, năng lực. (GV phải chuẩn bị KHBD thật chu đáo, nắm thật kỹ nội dung tiết dạy thì mới làm chủ được phương pháp. Đây là một khâu cực kì quan trọng, mất nhiều thời gian của thầy cô).

-     Nghiên cứu kĩ các văn bản hướng dẫn đổi mới dạy học, các văn bản qui định về đổi mới kiểm tra, đánh giá để thực hiện một cách tốt nhất (CV 3175). Tích cực dự giờ đồng nghiệp để rút kinh nghiệm cho bản thân, dần hoàn thiện theo phương pháp mới.

2. Đối với Tổ chuyên môn

2.1 Đổi mới phương pháp dạy học

-     Tổ thảo luận, thống nhất xây dựng kế hoạch giáo dục bộ môn phù hợp với thực tế nhà trường. Chú trọng thảo luận về dạy học theo đặc trưng thể loại; dạy học chú trọng rèn luyện kỹ năng đọc - viết - nói - nghe cho học sinh; cách triển khai hoạt động dạy học trong tiết dạy cụ thể. (Tổ thống nhất chọn SGK CTST để dạy học, chưa triển khai việc lựa chọn ngữ liệu ngoài SGK để thay thế).

-     Tổ thống nhất dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Lên lớp, GV phải dành nhiều thời gian cho các hoạt động thực hành, trao đổi, thảo luận để rèn luyện kỹ năng đọc - viết - nói - nghe cho học sinh. Muốn vậy, giáo viên cần giao nhiệm vụ học tập rõ ràng, phù hợp với khả năng của học sinh, nêu cụ thể các yêu cầu về sản phẩm mà học sinh phải hoàn thành, chú trọng kiểm tra, đánh giá, hỗ trợ, động viên học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập.

-     Xây dựng kế hoạch bài dạy và tổ chức dạy học theo hướng tăng cường rèn luyện cho học sinh phương pháp đọc - viết - nói và nghe. Hướng dẫn học sinh thực hành, trải nghiệm tiếp nhận và vận dụng kiến thức tiếng Việt, văn học thông qua các hoạt động học ở trong và ngoài lớp học.

+ Đối với hoạt động dạy đọc, giáo viên xác định rõ mục đích là giúp học sinh biết cách đọc và tự đọc hiểu được văn bản, từ đó hình thành phẩm chất, nhân cách cho học sinh.

GV dạy kĩ Tri thức ngữ văn cho học sinh và định hướng cho học sinh hiểu ngữ liệu chỉ là phương tiện để làm rõ TTNV, việc tìm hiểu ngữ liệu là cách thức để hình thành, phát triển năng lực đọc hiểu văn bản.

+ Đối với hoạt động dạy viết, giáo viên chú trọng việc hình thành ý tưởng, biết cách trình bày ý tưởng cho học sinh. Giáo viên tập trung hướng dẫn học sinh thực hiện các bước tạo lập văn bản.

+ Đối với hoạt động dạy nói – nghe, giáo viên chỉ dành ít thời gian giao nhiệm vụ theo định hướng trong sách giáo khoa. Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh thuyết trình, trình bày (theo bài tập trong sách giáo khoa), thời gian chuẩn bị không cần nhiều (vì đã có nội dung từ đọc và viết). Tổ chức cho học sinh thuyết trình, trao đổi, phản biện về nội dung và kỹ năng nói càng nhiều học sinh trình bày càng tốt. Từ đó, giáo viên nhận xét về kĩ năng và nội dung nói, nghe của học sinh.

2.2 Đổi mới kiểm tra, đánh giá

-     Tổ triển khai nội dung đổi mới kiểm tra đánh giá trong sinh hoạt chuyên môn ngay từ đầu năm học. Điểm mới đáng chú ý là hình thức đánh giá phong phú hơn. Tổ thống nhất thực hiện đa dạng hình thức kiểm tra đánh giá như sau:

+ Đánh giá thường xuyên thực hiện linh hoạt hình thức: không phải chỉ làm bài trên giấy, mà cho điểm qua dự án học tập, các cuộc tranh biện, hùng biện…; thường xuyên đánh giá cả bốn kĩ năng đọc - viết - nói - nghe.

+ Đánh giá định kì được thực hiện theo đúng tinh thần mục tiêu của Chương trình GDPT 2018.

-     Tổ thảo luận thống nhất cấu trúc đề kiểm tra định kì: tự luận 100%; khi xây dựng đề chú ý lựa chọn ngữ liệu đọc hiểu (phù hợp với thể loại, tâm lý học sinh thpt, có tính giáo dục và tính thẫm mĩ), cách đặt câu hỏi (như câu hỏi trong SGK, câu hỏi đề thi TN của BGD), đề theo khung ma trận và bản đặc tả, đề được phản biện trước khi kiểm tra,… Chú trọng xây dựng đề mở để phát huy khả năng sáng tạo của học sinh. Đặc biệt, quán triệt việc lấy ngữ liệu ngoài sách giáo khoa để xây dựng đề đọc hiểu và viết.

-     Khi đề đã sử dụng kiểm tra xong, Tổ phân tích, đánh giá những hạn chế (nếu có) để rút kinh nghiệm.

Trên đây là vài ý trao đổi cùng với quý thầy cô, rất mong được lắng nghe, chia sẻ kinh nghiệm của quý thầy cô.

                                                                                                  

___________Hết___________