Cảm nhận
của em về vẻ đẹp của sông Hương trong bài kí “ Ai …..sông? “
I/ Mở bài:
- Giới thiệu t/giả
- G/thiệu TP :
+ Ai đã đặt tên cho dòng sông là bút kí xuất sắc của Hoàng Phủ Ngọc Tường
+ Hòan cảnh sáng
tác-xuất xứ
- Đoạn
trích thể hiện vẻ đẹp, chất thơ từ cảnh sắc của sông Hương được nhìn ở nhiều
góc độ
II/ Thân bài:
1/ Vẻ
đẹp của cảnh sắc thiên nhiên :
a/ Từ thượng nguồn:
- Khi qua dãy Trường Sơn hùng vĩ:
+ Sông Hương là bản tình ca của rừng già; : Rầm rộ và mnh liệt…Dịu dàng và say đắm…(d/c).
+ Sông Hương như một cô gái Di-gan phóng khoáng, man dại.
+ Rừng già đã hun đúc cho nó 1 bản tính gan dạ, 1 tâm hồn tự do, phóng khoáng.
=> Vẻ đẹp của một sức sống trẻ trung, mãnh liệt và hoang dại.
- Khi ra khỏi rừng già:
+ Sông Hương đóng kín phần tâm hồn sâu thẳm của mình ở cửa rừng…
+ Mang sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ sở.
=> Vẻ đẹp đầy bí ẩn, sâu thẳm của dòng sông.
Tiểu kết:
Bằng óc quan sát tinh tế và trí tưởng tượng phong phú, bằng việc sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hoá tài hoa, táo bạo, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã phát hiện và khắc hoạ vẻ đẹp mạnh mẽ, trẻ trung đầy cá tính của dòng sông, gợi lên ở người đọc những liên tưởng kì thú, gợi cảm, đầy sức hấp dẫn.
b/ Về châu thổ:
- Sông Hương tìm đến Huế:
+ Nó “chuyển dòng một cách liên tục” tự hoàn thiện mình để đến gặp người tình trong mong đợi , “uốn mình theo những đường cong thật mềm , như một cuộc tìm kiếm có ý thức”. => Sông Hương qua cái nhìn đầy lãng mạn của Hoàng Phủ Ngọc Tường như 1 cô gái dịu dàng mơ mộng đang khao khát đi tìm thành phố tình yêu của nó.
+ Vẻ đẹp của dịng sông trở nên biến ảo, đa dạng trong nhiều thời gian và không gian khác nhau :
a/ Từ thượng nguồn:
- Khi qua dãy Trường Sơn hùng vĩ:
+ Sông Hương là bản tình ca của rừng già; : Rầm rộ và mnh liệt…Dịu dàng và say đắm…(d/c).
+ Sông Hương như một cô gái Di-gan phóng khoáng, man dại.
+ Rừng già đã hun đúc cho nó 1 bản tính gan dạ, 1 tâm hồn tự do, phóng khoáng.
=> Vẻ đẹp của một sức sống trẻ trung, mãnh liệt và hoang dại.
- Khi ra khỏi rừng già:
+ Sông Hương đóng kín phần tâm hồn sâu thẳm của mình ở cửa rừng…
+ Mang sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ sở.
=> Vẻ đẹp đầy bí ẩn, sâu thẳm của dòng sông.
Tiểu kết:
Bằng óc quan sát tinh tế và trí tưởng tượng phong phú, bằng việc sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hoá tài hoa, táo bạo, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã phát hiện và khắc hoạ vẻ đẹp mạnh mẽ, trẻ trung đầy cá tính của dòng sông, gợi lên ở người đọc những liên tưởng kì thú, gợi cảm, đầy sức hấp dẫn.
b/ Về châu thổ:
- Sông Hương tìm đến Huế:
+ Nó “chuyển dòng một cách liên tục” tự hoàn thiện mình để đến gặp người tình trong mong đợi , “uốn mình theo những đường cong thật mềm , như một cuộc tìm kiếm có ý thức”. => Sông Hương qua cái nhìn đầy lãng mạn của Hoàng Phủ Ngọc Tường như 1 cô gái dịu dàng mơ mộng đang khao khát đi tìm thành phố tình yêu của nó.
+ Vẻ đẹp của dịng sông trở nên biến ảo, đa dạng trong nhiều thời gian và không gian khác nhau :
·
Dưới chân núi Ngọc Trản : “sắc
nước trở nên xanh thẳm”
·
Giữa những dãy đồi sừng sững,qua
Vọng Cảnh,Tam Thai,Lựu Bảo: “ dòng sông mềm như tấm lụa…phản
quang nhiều màu sắc: “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím”.
·
Đến rừng thông u tịch,nơi có những lăng tẩm đồ sộ ,và đi trong âm hưởng
ngân nga của tiếng chuông chùa Thiên Mụ, trong bát ngát tiếng gà của những xóm
làng trung du: dòng sông mang vẻ đẹp cổ điển “ trầm mặc”, “ như triết lí như cổ thi”
=> Sông Hương thật đẹp bởi những phối cảnh hài hòa, kì thú giữa
nĩóvới thiên nhiên xứ Huế . Nó mang vẻ đẹp duyên dáng, mềm mại, lắng sâu trong
dòng chảy,như 1 cô gái dịu dàng không phô trương
- Sông Hương gặp gỡ Huế:
- Sông Hương gặp gỡ Huế:
+ Qua
ngoại ô Kim Long với những bãi biền xanh
biếc = > .Như tự thấy mình đã hòan
thiện, tự tin khi đứng trước người yêu, “dòng sông vui tươi hẳn lên” “ kéo một nét thẳng thực yên tâm” về TP Huế
+ Nhìn thấy cầu Trường Tiền “ như 1 vành trăng non” vẫy gọi, dòng sông bỗng mang vẻ đẹp tình tứ kín đáo “ uốn 1 cánh cung rất nhẹ... mềm hẳn đi như một tiếng “ vâng” không nói ra của tình yêu”
+ Nhìn thấy cầu Trường Tiền “ như 1 vành trăng non” vẫy gọi, dòng sông bỗng mang vẻ đẹp tình tứ kín đáo “ uốn 1 cánh cung rất nhẹ... mềm hẳn đi như một tiếng “ vâng” không nói ra của tình yêu”
= > Vẻ
duyên dáng, e ấp , ngượng ngùng
khi gặp người tình trong mong đợi, sự
thuận tình mà không nói ra.. SH đẹp cả trong vóc dáng và thần thái => Cách
liên tưởng của t/giả thật độc đáo thú
vị-
-
Sông Hương vào thành Huế:
+
Vào TP ,SH toả ra
nhiều nhánh đi khắp nơi, ôm trọn Huế vào lòng. => Sông Hương và Huế như hoà lẫn vào nhau : Sông
Hương soi bóng những đền đài của đất cố đô làm nên vẻ đẹp mộng mơ cho Huế, Huế
làm nên vẻ trầm tư , sâu lắng của sông Hương
+
Liên tưởng với những dòng sông khác trên thế giới :
·
Điểm tương đồng : nằm ngay giữa
lòng TP => Sông Hương giống như sông Xen, sông Đa-nup, sông Bu-đa-pet => mang lại cho TP vẻ đẹp thiên nhiên
trong lành
·
Điểm khác biệt làm nên vẻ độc đáo:
*
Sông Hương giảm hẳn lưu tốc, trôi đi thực chậm ( như điệu slow tình yêu SH dành riêng cho
Huế …như mặt hồ yên tĩnh ) , như niềm say mê, như khát vọng được gắn bó,
lưu lại mãi với mảnh đất cố đô =>
vẻ đẹp thơ mộng đằm thắm, dịu dàng
*
Trong đêm sương, có lập lòe nhữngá nh lửa thuyền chày “ của một linh hồn
mô tê xưa cũ” => SH hiện lên với vẻ đẹp vừa huyền hoặc ,cổ xưa vừa đơn
sơ mộc mạc đến bất ngờ
*
Sông Hương: “ người tài nữ đánh đàn trong đêm khuya”
Sông Hương : người kiều nữ hững hờ che nửa mặt hoa bằng tấm voan sương khói mong manh bên bờ tre, khóm trúc ,vườn cau Vĩ Dạ .=> Vẻ đẹp vừa tài hoa,bí ẩn vừa huyền ảo kiêu sa
=> Được nhìn từ góc độ tâm trạng, nên cuộc gặp gỡ của Huế và Sông Hương như cuộc hội ngộ của tình yêu với nhiều cung bậc cảm xúc : SH gặp TP Huế như gặp người yêu của mình. Từ đó,. với ngòi bút tài hoa, bằng nghệ thuật nhân hóa, so sánh ẩn dụ gợi liên tưởng phong phú,. t/giả đã khám phá những vẻ đẹp đa dạng, phong phú của SH gắn liền với cảnh sắc xứ Huế, mang đến
Sông Hương : người kiều nữ hững hờ che nửa mặt hoa bằng tấm voan sương khói mong manh bên bờ tre, khóm trúc ,vườn cau Vĩ Dạ .=> Vẻ đẹp vừa tài hoa,bí ẩn vừa huyền ảo kiêu sa
=> Được nhìn từ góc độ tâm trạng, nên cuộc gặp gỡ của Huế và Sông Hương như cuộc hội ngộ của tình yêu với nhiều cung bậc cảm xúc : SH gặp TP Huế như gặp người yêu của mình. Từ đó,. với ngòi bút tài hoa, bằng nghệ thuật nhân hóa, so sánh ẩn dụ gợi liên tưởng phong phú,. t/giả đã khám phá những vẻ đẹp đa dạng, phong phú của SH gắn liền với cảnh sắc xứ Huế, mang đến
( Trước khi SH đến với TP Huế,
Huế chỉ là 1 đô thị cổ có vẻ đẹp hoang dại, chỉ là 1 “ đám quần sơn lô xô” với những rừng thông u tịch và lăng tẩm âm u.
Sông Hương đến nối liền các quần thể kia thành 1 tổng thể, mang vẻ đẹp mềm mại
có những màu sắc riêng biệt và 1 vẻ đẹp sơn thủy rất hữu tình. SH đã dâng tặng
cho Huế dáng vẻ của mình,mang đến cho Huế 1 vẻ đẹp trầm mặc,u tịch mà không có
TP nào có được )
- Sông Hương tạm biệt Huế để ra đi:
+ Rời khỏi kinh thành, sông Hương “ ôm lấy đảo cồn Hến” lưu luyến ra đi…
+ Đột ngột rẽ ngoặt lại để gặp thành phố yêu dấu một lần cuối.=> vẻ đẹp chung thủy,sắc son
=>.Trong cái nhìn đa tình của t/g, khúc quanh lại bất ngờ đó như “ một nỗi vương vấn”, “ một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu”,như nỗi lưu luyến ,bịn rịn của đôi tình nhân khi chia biệt, gợi liên tưởng đến mối tình Kim-Kiều say đắm, thủy chung
+ Rời khỏi kinh thành, sông Hương “ ôm lấy đảo cồn Hến” lưu luyến ra đi…
+ Đột ngột rẽ ngoặt lại để gặp thành phố yêu dấu một lần cuối.=> vẻ đẹp chung thủy,sắc son
=>.Trong cái nhìn đa tình của t/g, khúc quanh lại bất ngờ đó như “ một nỗi vương vấn”, “ một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu”,như nỗi lưu luyến ,bịn rịn của đôi tình nhân khi chia biệt, gợi liên tưởng đến mối tình Kim-Kiều say đắm, thủy chung
Tiểu kết:
Với tâm hồn đa cảm, lãng mạn ,bằng sự quan sát tinh tế và cách viết tài hoa của t/giả, ở góc độ thiên nhiên, SH mang vẻ đẹp trữ tình đầy nữ tính, phong phú nhiều màu sắc, dáng vẻ . => thể hiện niềm tự hào của Hoàng Phủ Ngọc Tường về dông sông quê hương.
2/ Vẻ đẹp văn hoá , lịch sử của sông Hương :
Với tâm hồn đa cảm, lãng mạn ,bằng sự quan sát tinh tế và cách viết tài hoa của t/giả, ở góc độ thiên nhiên, SH mang vẻ đẹp trữ tình đầy nữ tính, phong phú nhiều màu sắc, dáng vẻ . => thể hiện niềm tự hào của Hoàng Phủ Ngọc Tường về dông sông quê hương.
2/ Vẻ đẹp văn hoá , lịch sử của sông Hương :
a/ Vẻ đẹp văn hóa:
- SH là dòng sông của âm nhạc:
+ Là nơi sinh ra toàn bộ nền âm nhạc cổ điển của kinh thành Huế.
+ Là dòng sông đã tạo cảm hứng để Nguyễn Du viết lên khúc đàn của nàng Kiều.
- SH là dòng sông của thi ca: luôn đem đến nguồn cảm hứng mới mẻ, bất tận cho thi nhân:
+ Là vẻ đẹp mơ màng của “ dòng sông trắng lá cây xanh” trong thơ Tản Đà.
+ Vẻ đẹp hùng tráng như “kiếm dựng trời xanh” trong thơ Cao Bá Quát.
+ Là nỗi quan hồi vạn cổ trong thơ bà Huyện Thanh Quan.
+ Là sức mạnh phục sinh tâm hồn trong thơ Tố Hữu
- SH gắn với những phong tục, với vẻ đẹp tâm hồn của người dân xứ Huế.
+ Màu sương khói huyền ảo trên sông Hương,tạo nên sắc Huế , là màu áo điều lục, sắc áo cưới của các cô dâu trẻ trong tiết sương giáng.
+ Vẻ trầm mặc sâu lắng của sông Hương như 1 nét riêng trong vẻ đẹp tâm hồn của người xứ Huế: rất dịu dàng và rất trầm tư…
- SH là dòng sông của âm nhạc:
+ Là nơi sinh ra toàn bộ nền âm nhạc cổ điển của kinh thành Huế.
+ Là dòng sông đã tạo cảm hứng để Nguyễn Du viết lên khúc đàn của nàng Kiều.
- SH là dòng sông của thi ca: luôn đem đến nguồn cảm hứng mới mẻ, bất tận cho thi nhân:
+ Là vẻ đẹp mơ màng của “ dòng sông trắng lá cây xanh” trong thơ Tản Đà.
+ Vẻ đẹp hùng tráng như “kiếm dựng trời xanh” trong thơ Cao Bá Quát.
+ Là nỗi quan hồi vạn cổ trong thơ bà Huyện Thanh Quan.
+ Là sức mạnh phục sinh tâm hồn trong thơ Tố Hữu
- SH gắn với những phong tục, với vẻ đẹp tâm hồn của người dân xứ Huế.
+ Màu sương khói huyền ảo trên sông Hương,tạo nên sắc Huế , là màu áo điều lục, sắc áo cưới của các cô dâu trẻ trong tiết sương giáng.
+ Vẻ trầm mặc sâu lắng của sông Hương như 1 nét riêng trong vẻ đẹp tâm hồn của người xứ Huế: rất dịu dàng và rất trầm tư…
èVới kiến thức uyên bác, Hoàng Phủ
Ngọc Tường đã lí giải vẻ đẹp văn hóa phong phú của sông Hương, vẻ đẹp gắn liền
với con người xứ Huế . SH đã góp phần rất lớn vào qáu trình phát triển nền văn
hóa cố đô
b/ Vẻ đẹp ở góc độ lịch sử
- SH là 1 dòng sông anh hùng, ghi dấu những thế kỉ quang vinh trong lịch sử:
+ Từ xa xưa: là dòng sông biên thùy xa xôi của đất nước các vua Hùng thời Đại Việt
+ Thời trung đại: dòng sông bảo vệ biên giới phiá nam của tổ quốc
+ Thời chống Pháp: sống hết mình với lịch sử bi tráng cùng các cuộc khởi nghĩa ,đi vào thời đại cách mạng tháng 8 với những chiến công rung chuyển.
+ Thời chống Mĩ: Góp mình vào chiến dịch Mậu thân 1968
b/ Vẻ đẹp ở góc độ lịch sử
- SH là 1 dòng sông anh hùng, ghi dấu những thế kỉ quang vinh trong lịch sử:
+ Từ xa xưa: là dòng sông biên thùy xa xôi của đất nước các vua Hùng thời Đại Việt
+ Thời trung đại: dòng sông bảo vệ biên giới phiá nam của tổ quốc
+ Thời chống Pháp: sống hết mình với lịch sử bi tráng cùng các cuộc khởi nghĩa ,đi vào thời đại cách mạng tháng 8 với những chiến công rung chuyển.
+ Thời chống Mĩ: Góp mình vào chiến dịch Mậu thân 1968
- Cùng với thành phố Huế, SH cũng chịu
nhiều đau thương tàn phá trong chiến tranh:
+
Nhiều di tích lịch sủ bị phá hủy
+ Là nhân chứng cho tội ác hủy diệt những di
sản VH của đế quốc Mĩ
è SH là dòng sông có bề dày LS ,như người con gái anh hùng, khi TQ gọi nó biết tự hiến đời mình làm những chiến công “ SH là dòng sông của thời gian ngân vang,của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc”
è SH là dòng sông có bề dày LS ,như người con gái anh hùng, khi TQ gọi nó biết tự hiến đời mình làm những chiến công “ SH là dòng sông của thời gian ngân vang,của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc”
Tóm lại : Vừa là bản tình ca dịu dàng, sông Hương cũng là một bản hùng
ca gắn liền với lịch sử oanh liệt của dân tộc.
III/ Kết bài:
- Bài kí lột tả được vẻ đẹp đa dạng, phong phú
của sông Hương, cũng là của xứ Huế, con người Huế, thể hiện 1 tình yêu thiết tha, say đắm của
tác giả đối với cảnh và người nơi đây.
- Phong
cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường: Phóng túng, tài hoa, giàu thông tin văn
hoá, địa lí, lịch sử ; giàu chất trữ tình lãng mạn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét