Phân tích
hình tượng người lính trong đoạn thơ sau đây:
“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
…Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.
(Trích
“Tây Tiến” - Quang Dũng)
DÀN
BÀI
I. Mở
bài:
- Quang Dũng
thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp.
- “Tây tiến”
là sự hồi tưởng của nhà thơ về đoàn quân Tây Tiến, về cảnh vật và con người Tây
Bắc một thời gian khổ và oai hùng. Tất cả được thể hiện qua một hồn thơ lãng mạn,
một bút pháp tài hoa và độc đáo.
- Hình ảnh
người lính Tây Tiến hiện lên trong bài thơ vừa hào hùng, vừa hào hoa:
- Trích dẫn
thơ.
II.
Thân bài:
1.
Khái quát:
- Giới thiệu
ngắn gọn về đoàn quân Tây Tiến và hoàn cảnh ra đời của bài thơ (đề 1).
- Quang Dũng
đã chọn lọc, đã tinh lọc những nét tiêu biểu nhất của người lính Tây Tiến để tạo
nên bức tượng đài tập thể. Cái bi và cái hùng là hai chất liệu chủ yếu của bức
tượng đài, tạo nên vẻ đẹp bi tráng của đoàn quân Tây Tiến.
2.
Phân tích:
a.
Hình ảnh người lính (4 câu đầu):
- Với những
chi tiết rất thực, hình ảnh so sánh, tương phản, nhà thơ đã khắc họa sống động,
cụ thể bức chân dung của người lính Tây Tiến.Dáng vẻ lẫm liệt ,hào hùng ,sức mạnh
phi thường bên trong hình hài tiều tuỵ:
“Tây
Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm.
+ Thơ ca thời
kì kháng chiến khi viết về người lính thường viết về căn bệnh sốt rét ác nghiệt.
Nhà thơ Chính Hữu trong bài “Đồng chí” đã trực tiếp miêu tả căn bệnh ấy:
“Anh
với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt người vầng trán ướt mồ hôi”..
-> Quang
Dũng trong “Tây Tiến” cũng nói lên những gian khổ, khó khăn, những căn bệnh khiến
những người lính “không mọc tóc”, “da xanh màu lá”.
+ Cái vẻ
xanh xao vì đói rét, bệnh tật ấy của người lính Tây Tiến, qua cái nhìn của
Quang Dũng vẫn toát lên vẻ oai phong, dữ dằn của những con hổ nơi rừng thiêng: “dữ
oai hùm”.
+ Hai chữ “đoàn
binh” gợi hình ảnh một đoàn chiến binh có vũ khí, có khí thế xung trận, át đi
cái vẻ ốm yếu của bệnh tật.
- Vẻ đẹp
tâm hồn của người lính Tây Tiến:lãng mạn,trẻ trung;sẵn sàng xả thân vì đất nước:
“Mắt
trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”..
+ Hình ảnh “mắt
trừng” thể hiện ý chí quyết tâm của người lính Tây Tiến trong nhiệm vụ bảo vệ
biên cương, nghĩa vụ quốc tế của mình.
+ Hình ảnh lạ,
sáng tạo độc đáo “Đêm mơ Hà Hội dáng kiều thơm” ® Bên trong cái dữ dằn, oai hùng của người lính là những
tâm hồn, những trái tim rạo rực, khao khát yêu thương
Þ Bằng bút pháp lãng mạn, Quang Dũng đã khắc họa hình ảnh đoàn quân Tây
Tiến, từ dáng điệu bên ngoài đến vẻ đẹp tâm hồn bên trong, bộc lộ nét đẹp tâm hồn,
tính cách của những người lính ra đi từ thủ đô. Bệnh tật và lao khổ của cuộc
chiến tranh đã phải bó tay trước những chàng trai đa tình, lãng mạn này.
b.
Sự hi sinh anh dũng của người lính (4
câu sau):
- “Rải
rác biên cương mồ viễn xứ”
+ Sự bi thương
được gợi lên qua hình ảnh những nấm mồ chiến sĩ rải rác nơi rừng hoang biên giới
lạnh lẽo.
+ Câu thơ phần
lớn là từ Hán Việt: “biên cương – mồ – viễn xứ” gợi không khí thiêng liêng, đượm
chút ngậm ngùi.
- Câu thơ
tiếp theo vang lên như một lời thề “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Đó cũng
chính là lí tưởng quên mình, xả thân vì Tổ quốc của những chàng trai đô thành
này.
“Áo
bào thay chiếu anh về đất”.
+ Câu thơ nhắc
đến một sự thật đau thương của cuộc chiến tranh: những người lính ngã xuống
không có một manh chiếu bọc thân, chỉ có chiếc áo các anh đang mặc trên người
theo “anh về đất”.
+ Hai chữ “áo
bào” lấy từ văn học cổ để tái tạo ở đây một vẻ đẹp tráng sĩ, làm mờ thực trạng
thiếu thốn, khốc liệt của chiến trường.
+ Chữ “về”
thể hiện thái độ ngạo nghễ, thanh thản, nhẹ nhõm của người lính khi đón nhận
cái chết.
- Đoạn thơ kết
thúc bằng hình ảnh dòng sông Mã “gầm lên khúc độc hành” ® Sự hi sinh của người lính Tây Tiến còn lay động đến cả
đất trời, khiến dòng sông Mã gầm lên đau đớn, tiếc thương. Trong âm hưởng hào
hùng và dữ dội của thiên nhiên, sự hi sinh của người lính Tây Tiến không bi lụy
mà thấm đẫm tinh thần bi tráng.
Þ Tây Tiến xứng đáng được xem là một tượng đài kỉ niệm bằng thi ca về đoàn
quân Tây Tiến nói riêng về con người Việt Nam nói chung của một thời đại đầy
gian lao mà anh dũng”.
C:Nghệ
thuật:Bút pháp lãng mạn ,sử dụng biện pháp đối lập,sử dụng từ Hán Việt………khi
miêu tả bứt chân dung người lính Tây Tiến và sự hi sinh anh dũng của họ.
III. Kết bài:
- Cảm hứng
lãng mạn và sắc thái bi tráng tạo nên tính chất sử thi đặc biệt của bài thơ “Tây
Tiến”.
- Hồn thơ
Quang Dũng đã làm ngời sáng lên hình ảnh đẹp nhất của một thời: hình ảnh người
lính “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét